अकोला न्यूज नेटवर्क ब्युरो
देशात वयोवृद्धांची संख्या झपाट्याने वाढत असून, त्यानुसार त्यांच्या अडचणी व समस्या देखील वाढल्या आहेत. याच पार्श्वभूमीवर भारत सरकारच्या सामाजिक न्याय आणि सक्षमीकरण मंत्रालयाने ज्येष्ठ नागरिकांच्या मदतीसाठी एल्डर हेल्पलाईन १४५६७ सुरु केली आहे. या सेवेमुळे आता देशभरातील लाखो वृद्ध नागरिकांना त्यांच्या अडचणींवर विश्वासार्ह मार्गदर्शन व मदत मिळू शकते.
सदर हेल्पलाईन महाराष्ट्रात राष्ट्रीय समाजरक्षा संस्थान (NISD), महाराष्ट्र समाजकल्याण आयुक्तालय, तसेच जनसेवा फाउंडेशन पुणे यांच्या सहकार्याने कार्यरत आहे. ही सेवा ऑगस्ट २०२१ पासून सुरू करण्यात आली असून, दररोज सकाळी ८ ते संध्याकाळी ८ या वेळेत नागरिक याचा लाभ घेऊ शकतात. वर्षातील केवळ ३ दिवस वगळता, ही सेवा ३६२ दिवस कार्यरत असते.
काय आहे एल्डर हेल्पलाईनचा उद्देश? 🎯
एल्डर हेल्पलाईनचा मुख्य उद्देश म्हणजे भारतातील वृद्ध नागरिकांना त्यांच्या गरजांसाठी विश्वासार्ह सेवा पुरवणे. कौटुंबिक कलह, मानसिक चिंता, शासकीय योजनांची माहिती, कायदेशीर सल्ला यापासून ते रस्त्यावर आलेल्या किंवा हरवलेल्या वृद्धांपर्यंत प्रत्येकाला ही सेवा मदत करते.
सेवेची कार्यपद्धती कशी आहे? 🔄
१. 📞 टोल-फ्री क्रमांक – १४५६७:
ज्येष्ठ नागरिकांनी या क्रमांकावर कॉल केल्यानंतर त्यांच्या समस्येची माहिती कनेक्ट सेंटरमध्ये नोंदवली जाते.
२. 🕵️♂️ फील्ड टीमची कारवाई:
ज्येष्ठ नागरिकाच्या समस्येवर आवश्यकतेनुसार फील्ड टीम पोलीस, सामाजिक संस्था, कायदेशीर सल्लागार यांच्या मदतीने कारवाई करते.
३. 👨⚖️ समुपदेशन व कायदेशीर सल्ला:
कौटुंबिक तणाव, मालमत्तेचे वाद, पेन्शन संदर्भातील प्रश्न, मृत्युपत्राची प्रक्रिया अशा अनेक बाबींवर मार्गदर्शन दिले जाते.
कोणकोणत्या प्रकारच्या सेवा मिळतात? 💼
🔹 माहिती देणे: आरोग्य, पोषण, मनोरंजन, डे-केअर सेंटर, वृद्धाश्रम
🔹 मार्गदर्शन: पेन्शन, कायदेविषयक सल्ला, सरकारी योजना
🔹 भावनिक आधार: नातेसंबंध सल्ला, चिंता-तणाव निवारण
🔹 फील्ड मदत: अत्याचारग्रस्त/हरवलेले वृद्ध, बेघर वृद्ध यांना मदत व पुनर्मिलन
ज्येष्ठ नागरिकांसाठी ध्येय व उद्दिष्टे 🌈
✅ देशभरातील प्रत्येक वृद्ध नागरिकापर्यंत पोहोचणे
✅ त्यांच्या समस्या सोडवण्यासाठी विश्वसनीय मंच उपलब्ध करून देणे
✅ शासकीय योजनांची माहिती प्रभावीपणे पोहोचवणे
✅ वृद्धत्व सुखकर व सन्मानपूर्वक बनवणे
✅ त्यांच्या गरजांनुसार नवीन धोरणं राबवणे
वाढती गरज, वाढती जबाबदारी 🤝
सध्या देशात १५ कोटी नागरिक हे ६० वर्षांवरील असून, ही संख्या २०५० पर्यंत ३५ कोटींच्या पुढे जाणार असल्याचा अंदाज आहे. वाढती वृद्ध लोकसंख्या ही सामाजिक व प्रशासकीय आव्हान असून, त्यांना योग्य मदतीची गरज अधिक आहे.
त्यामुळे एल्डर हेल्पलाईन १४५६७ ही केवळ एक सेवा नसून, वृद्धांच्या हक्कांसाठी उभारलेला एक सक्षम आधारस्तंभ आहे.
