🌾 पूर्व विदर्भात खरीप हंगामाला गती; कापूस-‌सोयाबीनची लागवड आघाडीवर

अकोला न्यूज नेटवर्क ब्युरो 
नागपूर | पूर्व विदर्भात खरीप हंगामाने वेग पकडला असून समाधानकारक पावसामुळे शेतकऱ्यांच्या चेहऱ्यावर आशेचे किरण उमटले आहेत. यंदा २ जुलैपर्यंत संपूर्ण विभागात ३५.४२ टक्के पेरणी पूर्ण झाल्याची माहिती कृषी विभागाने दिली आहे. सर्वाधिक वर्धा जिल्ह्यात ५८.९८% पेरणी झाल्याचे नोंदले गेले आहे.

खरीप हंगामात कापूस आणि सोयाबीन हे प्रमुख पीक म्हणून पुढे असून, कापसाची ६५.४९%, तर सोयाबीनची ४०.१४% पेरणी पूर्ण झाली आहे.

---

📍 जिल्हानिहाय खरीप पेरणीचे चित्र

पूर्व विदर्भातील सहा जिल्ह्यांपैकी वर्धा, चंद्रपूर, नागपूर या जिल्ह्यांत पेरणीची गती समाधानकारक आहे. खालीलप्रमाणे पेरणीची टक्केवारी नमूद केली आहे:

• वर्धा: ५८.९८% (२.३९ लाख हेक्टर क्षेत्र)
• चंद्रपूर: ५३.७५% (२.३९ लाख हेक्टर)
• नागपूर: २७.८७% (१.३० लाख हेक्टर)
• गडचिरोली: २०.६८% (४० हजार हेक्टर)
• भंडारा व गोंदिया जिल्ह्यांमध्ये भात लागवड मोठ्या प्रमाणावर असल्यामुळे पेरणीची गती मंद आहे.

एकूण विभागात १८.९५ लाख हेक्टरपैकी ६.७१ लाख हेक्टरवर पेरणी पूर्ण झाली आहे.

---

🧺 कोणते पीक किती पुढे?

कृषी विभागाच्या आकडेवारीनुसार, खालीलप्रमाणे खरीप हंगामातील प्रमुख पिकांच्या पेरणीचे प्रमाण:

• कापूस: ५.८६ लाख हेक्टरपैकी ३.८४ लाख हेक्टर (६५.४९%)
• सोयाबीन: ३.१४ लाख हेक्टरपैकी १.२६ लाख हेक्टर (४०.१४%)
• तूर: ४३.२९%
• कडधान्ये (एकूण): ४२.५१%
• ज्वारी: ३५.१२%
• तीळ: ३१.१८%
• मुग: ११.८५%
• उडीद: २६.८३%
• भात: केवळ १०.०६%

गोंदिया-भंडारा या जिल्ह्यांतील भात लागवड अद्याप मंद गतीने सुरू आहे कारण पावसाचे प्रमाण अजून स्थिर नाही.

---

⛈️ पावसावर अवलंबून सर्व गणित

वर्षा आधारीत शेती असलेल्या या विभागात पावसाचा जोर वाढल्यास उर्वरित ६५% पेरणीही वेगात पूर्ण होऊ शकते. मात्र, जर पावसात अडथळे आले, तर कापूस व सोयाबीनसारखी पीकं संकटात येऊ शकतात.

खते, बियाण्यांचा तुटवडा, कीटकनाशकांचे वाढते दर आणि अपुरा वीजपुरवठा यामुळे काही भागांत शेतकऱ्यांमध्ये अस्वस्थता आहे. तरीही बहुतांश शेतकरी शाश्वत पावसाची वाट पाहत आशेने शेती करत आहेत.

---

🌿 शेतकऱ्यांची प्रतिक्रिया

कळमेश्वर तालुक्यातील शेतकरी गजानन भोसले सांगतात,

“कापूस आधी लावून ठेवलाय, पाऊस आहे पण अजून स्थिर नाही. भाताची रोपं तयार आहेत पण लावणीला अजून वेळ लागेल.”

तसेच चंद्रपूरच्या मालती देशमुख या महिला शेतकरी म्हणतात,

“सोयाबीन बरेचसे लावले गेले, पण आता शेंगा धरायच्या आधी पावसाचा जोर कमी झाला तर नुकसान होऊ शकतं.”

---

📢 प्रशासनाकडून काय तयारी?

कृषी विभागाने शेतकऱ्यांसाठी मार्गदर्शन सत्रे, वॉटर शेड आणि इन्शुरन्ससंदर्भात माहिती मोहीम सुरू केली आहे.
“पेरणी योग्य प्रमाणात पूर्ण होईल, शेतकऱ्यांना लागणारी मदत वेळेत मिळेल,” असा विश्वास नागपूर विभागीय कृषी सहसंचालकांनी व्यक्त केला आहे.