नवी दिल्ली | वॉशिंग्टन : गेल्या अनेक आठवड्यांपासून सुरू असलेल्या चर्चा आणि तर्कवितर्कांना अखेर पूर्णविराम देत, अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी स्वतः भारत-अमेरिका व्यापार कराराबाबत मोठं वक्तव्य केलं आहे. ट्रम्प यांच्या मते, भारत जर काही विशिष्ट अटी मान्य करत असेल, तर अमेरिका भारताशी एक “खुलं आणि स्पर्धात्मक” व्यापार करार करायला तयार आहे.
एअर फोर्स वन या राष्ट्राध्यक्षांच्या विमानातून माध्यमांशी बोलताना ट्रम्प यांनी हा महत्वाचा खुलासा केला. त्यांनी स्पष्ट केलं की, भारतात परदेशी कंपन्यांना व्यवसाय करण्यासाठी आवश्यक बाजारपेठ उघडण्याची तयारी दिसत आहे आणि हीच बाब दोन्ही देशांमध्ये व्यापार कराराची शक्यता अधिक बळकट करत आहे.
🇺🇸 ट्रम्प काय म्हणाले?
“माझं स्पष्ट मत आहे की, भारत आणि अमेरिका यांच्यात वेगळ्या पद्धतीचा व्यापार करार होईल. जो करार बाजारपेठ खुली करण्यास अनुकूल असेल आणि दोन्ही देशांमध्ये अधिक पारदर्शक आणि न्याय्य स्पर्धा निर्माण करेल,” असं ट्रम्प म्हणाले.
त्यांनी असेही संकेत दिले की भारत जर अमेरिकन कंपन्यांवरील कर कमी करत असेल, तर अमेरिका देखील काही सवलती देण्यास तयार आहे.
📉 २६% आयात शुल्काचा तिढा
डोनाल्ड ट्रम्प यांनी याआधी २ एप्रिल रोजी भारतावर २६% आयात शुल्क लादण्याची घोषणा केली होती. मात्र या निर्णयाची अंमलबजावणी पुढील ९० दिवसांसाठी थांबवण्यात आली होती. सध्या भारतातून अमेरिका निर्यात होणाऱ्या काही वस्तूंवर १०% आयात शुल्क लागू आहे.
हा शुल्क भारत-अमेरिका व्यापार संबंधात एक मोठा अडथळा बनला होता. जर हा करार यशस्वी झाला, तर व्यापारात मोठी सुसूत्रता आणि वाढ होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे.
🥛 भारताचा ‘दुग्धव्यवसाय’ लाल रेषा!
एकीकडे अमेरिका भारताला दुग्ध व्यवसायात बाजार खुला करण्याची मागणी करत आहे. पण भारताने या मुद्द्यावर कडक भूमिका घेतली आहे.
एका वरिष्ठ भारतीय अधिकाऱ्याने स्पष्ट केलं की, “भारतीय दुग्ध व्यवसायावर कोणतीही सवलत देणं शक्य नाही.” कारण भारतात सुमारे ८ कोटी लोक या व्यवसायावर अवलंबून आहेत आणि बहुतेकजण लघु शेतकरी आहेत.
अशा परिस्थितीत, सरकार अमेरिकेच्या या मागणीवर कुठलाही विचार करणार नाही, असंही त्यांनी स्पष्ट केलं.
🛫 उच्चस्तरीय शिष्टमंडळ वॉशिंग्टनमध्ये
रॉयटर्सच्या वृत्तानुसार, विशेष सचिव राजेश अग्रवाल यांच्या नेतृत्वाखालील भारतीय शिष्टमंडळाने वॉशिंग्टनमध्ये गेल्या आठवड्याभरात अमेरिकन अधिकाऱ्यांसोबत अनेक फेऱ्यांची चर्चा केली.
अमेरिकेच्या संरक्षणात्मक धोरणांचा भारताच्या उद्योगक्षेत्रावर काय परिणाम होतो, यावरही चर्चा झाली. ही चर्चा इतकी गंभीर आणि निर्णायक होती की, राजेश अग्रवाल यांनी आपला दौरा एक दिवस वाढवून अंतिम मसुद्यावर अधिक चर्चा सुरू ठेवली आहे.
🤝 करार होईल तरी कसा?
वास्तविक, अमेरिका आणि भारत या दोन्ही देशांमध्ये व्यापारावरून अनेकदा मतभेद झाले आहेत. काही काळापूर्वी अमेरिकेने भारताचा GSP (Generalized System of Preferences) दर्जा काढून घेतला होता.
पण आता पुन्हा एकदा व्यापार संवाद सुरू झाल्याने ही नवी संधी निर्माण झाली आहे.
अमेरिकन कंपन्यांसाठी भारतात अधिक अनुकूल वातावरण निर्माण झाल्यास दोन्ही देशांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर गुंतवणूक आणि व्यापार वाढू शकतो.
