अकोला न्यूज नेटवर्क ब्युरो
नवी दिल्ली : पाच राज्यांतील विधानसभा पोटनिवडणुकांचे निकाल सोमवारी जाहीर झाले आणि त्यात भाजपला मोठा धक्का बसला आहे. पाच पैकी चार जागांवर भाजपला पराभव पत्करावा लागला असून केवळ एका जागेवर ते विजयी झाले आहेत. विशेष म्हणजे, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि केंद्रीय गृहमंत्री अमित शहा यांच्या गृहराज्य असलेल्या गुजरातमधील विसावदर मतदारसंघात भाजपचा उमेदवार पराभूत झाला असून, अरविंद केजरीवाल यांच्या आम आदमी पार्टीने जोरदार पुनरागमन करत विजय मिळवला आहे.
या पोटनिवडणुकांमध्ये गुजरात, पंजाब, पश्चिम बंगाल, केरळ आणि कर्नाटकातील मतदारसंघांचा समावेश होता. यामध्ये आम आदमी पार्टीला दोन जागा, काँग्रेस, तृणमूल काँग्रेस आणि भाजपला प्रत्येकी एक जागा मिळाली आहे. मात्र, भाजपसाठी चिंता वाढवणारा मुद्दा म्हणजे – या पाचपैकी चार जागांवर त्यांचा पराभव झाला आहे. विशेषतः, गुजरातमध्ये भाजपचा गड मानला जाणारा विसावदर मतदारसंघ हातातून गेला आहे.
गुजरातमधील विसावदर येथे ‘आप’चे उमेदवार गोपाल इटालिया यांनी तब्बल १७,۰۰० मताधिक्याने भाजपचे उमेदवार किरीट पटेल यांचा पराभव केला. विशेष म्हणजे, या मतदारसंघातील मागील आमदार ‘आप’चेच होते. त्यांनी भाजपमध्ये प्रवेश केल्यानंतर राजीनामा दिला आणि पोटनिवडणूक झाली. भाजपने उमेदवार जाहीर करण्यात उशीर केल्यामुळे किरीट पटेल यांना प्रचारासाठी कमी वेळ मिळाला. त्यामुळंच ‘आप’ला प्रचारात आघाडी घेता आली आणि निकाल त्यांच्या बाजूने गेला.
पंजाबमधील लुधियाना पश्चिम येथे आम आदमी पार्टीचे संजीव अरोरा विजयी झाले. त्यांनी जवळपास १२,००० मताधिक्याने विजय मिळवला आहे. यामुळे पंजाबमध्ये ‘आप’ची पकड अधिक मजबूत झाली आहे. दुसरीकडे, पश्चिम बंगालमधील कालीगंज मतदारसंघात तृणमूल काँग्रेसने भाजपचा उमेदवार ४९,००० मतांनी पराभूत केला. केरळच्या निलांबूर मतदारसंघात काँग्रेसचा उमेदवार आर्यदान शौकत विजयी झाला आहे.
या निकालांमुळे राजकीय वर्तुळात चर्चेची लाट उसळली आहे. आगामी विधानसभा निवडणुकांच्या पार्श्वभूमीवर ही पोटनिवडणूक अत्यंत निर्णायक मानली जात होती. भाजपने या निवडणुकीत आपली संपूर्ण यंत्रणा राबवली होती. मात्र, प्रत्यक्ष निकालात विरोधकांनी भाजपचा डाव उलथवून लावल्याचं स्पष्ट झालं.
विशेषतः अरविंद केजरीवाल यांनी गुजरातमध्ये मिळालेल्या विजयावर जोरदार प्रतिक्रिया दिली आहे. त्यांनी म्हटलं, “गुजरातच्या जनतेला आता बदल हवा आहे. ते भाजपच्या आश्वासनांना कंटाळले आहेत. आम आदमी पार्टीकडून त्यांना अपेक्षा आहेत आणि आम्ही ती पूर्ण करू.”
या निकालांवरून भाजपला सावध होण्याची गरज आहे. एका बाजूला पक्ष संघटनाच्या ताकदीचा प्रचार करण्यात व्यग्र असताना, दुसरीकडे विरोधी पक्षांनी स्थानिक प्रश्नांवर भर देत जनतेच्या मनात आपली जागा निर्माण केली आहे. पंतप्रधान मोदींच्या बालेकिल्ल्यात पराभव होणे ही केवळ स्थानिक बाब नसून राष्ट्रीय पातळीवर एक संदेश आहे – की मतदारांचा मूड बदलतो आहे.
राजकीय विश्लेषकांच्या मते, या पोटनिवडणुकांचे परिणाम २०२५ मधील बिहार, पश्चिम बंगाल, केरळ आणि गुजरात विधानसभा निवडणुकांवर मोठा प्रभाव टाकू शकतात. जर भाजपने जनतेच्या मनातील असंतोष ओळखून त्यावर उपाययोजना केल्या नाहीत, तर पुढील निवडणुकांमध्येही अशाच प्रकारच्या धक्कादायक निकालांची पुनरावृत्ती होऊ शकते.
निवडणुका या नेहमीच जनतेच्या मनातील भावना आणि पक्षांच्या कामगिरीवर आधारित असतात. त्यामुळे केवळ प्रचाराच्या जोरावर विजय मिळवता येत नाही, हे या पोटनिवडणुकीने दाखवून दिलं आहे. हे निकाल भाजपसाठी धोक्याची घंटा ठरतील की नव्या आत्मचिंतनाची संधी, हे येणाऱ्या काळात स्पष्ट होईल.
