अकोला न्यूज नेटवर्क ब्युरो
मुंबई: रस्ते अपघातांचा वाढता आलेख आणि दुचाकीस्वारांच्या सुरक्षेची चिंता लक्षात घेऊन केंद्रीय रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालयाने (MoRTH) एक क्रांतिकारी निर्णय घेतला आहे. 1 जानेवारी 2026 पासून भारतात विकल्या जाणाऱ्या सर्व नवीन दुचाकींना (मोटरसायकल आणि स्कूटर) एंटी-लॉक ब्रेकिंग सिस्टम (ABS) आणि दोन BIS-प्रमाणित हेल्मेट्स अनिवार्य करण्यात आले आहेत. हा निर्णय रस्त्यावरील सुरक्षेला नवी दिशा देणारा ठरणार आहे. केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी यांनी नुकत्याच नवी दिल्लीत झालेल्या ऑटो समिटमध्ये या निर्णयाची घोषणा केली, ज्यामुळे देशभरात चर्चेला उधाण आले आहे.
सध्या फक्त 125 सीसीपेक्षा जास्त इंजिन क्षमता असलेल्या दुचाकींसाठीच ABS सक्तीचे आहे, ज्यामुळे देशातील सुमारे 40% दुचाकींना ही सुरक्षा प्रणाली नाही. नव्या नियमामुळे इंजिन क्षमतेचा भेदभाव दूर होऊन सर्व दुचाकींसाठी ABS अनिवार्य होणार आहे. याशिवाय, प्रत्येक नवीन दुचाकी खरेदीवेळी चालक आणि सहप्रवाशासाठी दोन BIS-प्रमाणित हेल्मेट्स देणे वाहन उत्पादक आणि डीलरसाठी बंधनकारक असेल. हा नियम रस्त्यावरील मृत्यूंचे प्रमाण कमी करण्यासाठी आणि हेल्मेट वापराला प्रोत्साहन देण्यासाठी टाकलेले महत्त्वाचे पाऊल आहे.
ABS म्हणजे काय आणि त्याचा फायदा कसा?
एंटी-लॉक ब्रेकिंग सिस्टम (ABS) ही एक प्रगत सुरक्षा प्रणाली आहे, जी अचानक ब्रेक लावल्यास चाके लॉक होण्यापासून रोखते. अचानक ब्रेक लावल्याने वाहनाचे संतुलन बिघडते आणि घसरण्याची शक्यता वाढते, विशेषतः ओल्या किंवा खराब रस्त्यांवर. ABS मधील सेंसर आणि इलेक्ट्रॉनिक कंट्रोल युनिट (ECU) चाकांच्या गतीवर लक्ष ठेवून ब्रेकिंग प्रक्रिया नियंत्रित करते, ज्यामुळे वाहन स्थिर राहते आणि अपघात टाळता येतात. आकडेवारीनुसार, दरवर्षी सुमारे 69,000 दुचाकीस्वारांचा मृत्यू होतो, त्यापैकी निम्म्याहून अधिक मृत्यू हेल्मेट नसल्याने होतात. हा नियम लागू झाल्यास अपघातांचे प्रमाण लक्षणीयरीत्या कमी होण्याची शक्यता आहे.
दोन हेल्मेट्स का?
दुचाकीवर सहप्रवासी असलेल्या अपघातांमध्ये हेल्मेटचा अभाव हे मृत्यूचे प्रमुख कारण आहे. नव्या नियमामुळे चालक आणि सहप्रवाशाची सुरक्षा सुनिश्चित होईल. टू-व्हीलर हेल्मेट मॅन्युफॅक्चरर्स असोसिएशन (THMA) ने या निर्णयाचे स्वागत केले असून, हेल्मेट वापराला चालना मिळेल, असे मत व्यक्त केले आहे. “हा निर्णय हजारो जिवांचा आधार ठरेल,” असे THMA अध्यक्ष राजीव कपूर यांनी सांगितले.
प्रशासन आणि नागरिकांचे आव्हान
या नियमाची अंमलबजावणी यशस्वी होण्यासाठी वाहन उत्पादक, डीलर आणि नागरिकांना एकत्र यावे लागेल. हेल्मेट वापराविषयी जनजागृती आणि कठोर अंमलबजावणी यावर भर देण्याची गरज आहे. तुम्हाला काय वाटते? हा नियम खरोखर रस्ते सुरक्षित करेल का? कमेंट्समध्ये सांगा!
