अकोला न्यूज नेटवर्क ब्युरो दिनांक २१ एप्रिल २०२५:-आजच्या डिजिटल युगात सायबर फसवणूक आणि बनावट कर्ज प्रकरणं दिवसेंदिवस वाढत आहेत. अनेकांना त्यांच्या नावावर कुणीतरी कर्ज घेतलं आहे, याची कल्पनाही नसते. बँकांकडून नोटीस आली की मग ते धावतपळत तपासायला लागतात. पण आता काळजी करण्याची गरज नाही, कारण तुम्ही घरबसल्या तुमच्या मोबाईलवरूनच तुमच्या नावावर कुणी बनावट कर्ज घेतलं आहे का हे अगदी मोफत आणि सहज तपासू शकता.
या लेखात आपण पाहणार आहोत की कर्जाची माहिती ऑनलाइन कशी तपासायची, कोणत्या वेबसाईटचा वापर करायचा, आणि भविष्यातील फसवणूक टाळण्यासाठी कोणत्या खबरदारी घ्यायच्या.
CIBIL रिपोर्ट म्हणजे काय?
CIBIL (Credit Information Bureau India Limited) हे भारतातील एक मान्यताप्राप्त क्रेडिट माहिती पुरवठादार आहे. एखाद्या व्यक्तीने घेतलेली कर्जे, क्रेडिट कार्डची वापराची माहिती, कर्जफेडीचा इतिहास इ. माहिती CIBIL मध्ये नोंदवलेली असते. तुम्ही जर एखादे कर्ज घेतले नसेल, पण CIBIL रिपोर्टमध्ये ते दिसत असेल, तर हे बनावट कर्ज असण्याची शक्यता असते.
घरबसल्या CIBIL रिपोर्ट कसा पाहायचा?
तुमच्या नावावर कुणी बनावट कर्ज घेतलं आहे का हे तपासण्यासाठी तुम्हाला CIBIL चा रिपोर्ट पाहावा लागेल. यासाठी खालील पद्धतीने मोफत तपासणी करू शकता:
- CIBIL च्या अधिकृत वेबसाईटला भेट द्या:
- मोफत क्रेडिट रिपोर्टसाठी रजिस्ट्रेशन करा:
‘Get Your Free CIBIL Score’ या पर्यायावर क्लिक करा.
तुमचं नाव, ईमेल आयडी, मोबाईल नंबर, जन्मतारीख आणि PAN कार्ड नंबर टाका.
OTP टाकून मोबाईल नंबर व्हेरिफाय करा.
- KYC पूर्ण करा:
आधार कार्ड, पत्त्याचा पुरावा इ. माहिती भरा.
यानंतर तुम्हाला लॉगिन आयडी आणि पासवर्ड मिळेल.
- डॅशबोर्डवरून CIBIL रिपोर्ट पाहा:
लॉगिन केल्यानंतर ‘Credit Report’ या पर्यायावर क्लिक करा.
तुम्हाला कोणती कर्जं, कोणत्या बँकेकडून घेतली आहेत हे संपूर्ण तपशीलात दिसेल.
CIBIL रिपोर्ट पाहून काय लक्षात घ्यावं?
तुमच्या नावावर काही अनोळखी कर्ज आहे का?
त्या कर्जासाठी तुम्ही अर्ज केला होता का?
तुमच्या क्रेडिट कार्ड वापराशी संबंधित माहिती योग्य आहे का?
तुमचं CIBIL स्कोअर योग्य आहे का?
जर यामध्ये काही गडबड दिसली, तर तात्काळ खालील पद्धतीने तक्रार नोंदवा.
चुकीचा कर्ज नोंद असल्यास काय कराल?
जर CIBIL रिपोर्टमध्ये चुकीची माहिती असेल, तर घाबरू नका. खालील स्टेप्स फॉलो करा:
- CIBIL वर ‘Dispute Resolution’ चा पर्याय निवडा:
डॅशबोर्डमधून ‘Raise a Dispute’ या लिंकवर क्लिक करा.
चुकीची माहिती निवडा व कारण नमूद करा.
- संबंधित बँकेशी संपर्क साधा:
ज्या बँकेकडून बनावट कर्ज नोंदलेलं आहे त्यांच्याशी थेट संपर्क साधा.
त्यांना लेखी स्वरूपात तक्रार द्या.
- सायबर क्राइम विभागात तक्रार करा:
https://cybercrime.gov.in या सरकारी वेबसाईटवर तक्रार नोंदवा.
जवळच्या पोलिस स्टेशनमध्ये देखील गुन्हा दाखल करता येतो.
अशा फसवणुकीपासून स्वतःचं संरक्षण कसं कराल?
- PAN आणि आधारची माहिती कुणालाही देऊ नका.
- सार्वजनिक Wi-Fi वरून KYC संबंधित माहिती भरू नका.
- बँकेच्या किंवा CIBIL च्या अधिकृत वेबसाईटवरूनच लॉगिन करा.
- दर 3-6 महिन्यांनी तुमचा CIBIL रिपोर्ट तपासा.
- SMS, Email किंवा कॉलवर मिळणाऱ्या कर्जाच्या ऑफरपासून सावध रहा.
निष्कर्ष
आजच्या घडीला डिजिटल फसवणुकीपासून स्वतःचा बचाव करणे हे अत्यंत महत्त्वाचे झाले आहे. तुमच्या नावावर बनावट कर्ज घेतलं गेलं असेल तर त्याचे दुष्परिणाम खूप मोठे असू शकतात – बँक कर्ज नाकारू शकते, CIBIL स्कोअर खराब होऊ शकतो, आणि कायदेशीर कारवाईसुद्धा होऊ शकते.
म्हणूनच वेळेत सावध व्हा. घरबसल्या मोबाईलवरून CIBIL रिपोर्ट तपासा आणि जर कोणतीही शंका असेल तर तात्काळ उपाययोजना करा.
