अकोला न्यूज नेटवर्क ब्युरो दिनांक १७ एप्रिल २०२५:-महागाईच्या काळात दैनंदिन गरजा भागवणंही अनेकांसाठी कठीण होतंय, अशा परिस्थितीत एखाद्या गंभीर आजारासाठी लागणारा उपचार खर्च सामान्य माणसाच्या आवाक्याबाहेर जातो. म्हणूनच प्रत्येक व्यक्तीकडे आरोग्य विमा असणे अत्यंत गरजेचे आहे. मात्र, आजही देशातील अनेक लोकांना आरोग्य विमा खरेदी करणं शक्य होत नाही. हीच गरज ओळखून केंद्र सरकारने २०१८ साली आयुष्मान भारत योजना सुरू केली, जी प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना (PM-JAY) म्हणूनही ओळखली जाते.
ही योजना गरीब, दुर्बल आणि वंचित घटकांना मोफत व दर्जेदार आरोग्य सेवा देण्याच्या उद्देशाने सुरू करण्यात आली आहे. यामध्ये लाभार्थ्यांना ५ लाख रुपयांपर्यंत मोफत आरोग्य विमा संरक्षण मिळतो. या योजनेअंतर्गत आयुष्मान कार्ड दिलं जातं, जे दाखवून लाभार्थी देशातील हजारो खासगी व शासकीय रुग्णालयांमध्ये मोफत उपचार घेऊ शकतात.
‘आयुष्मान भारत योजना’ची वैशिष्ट्ये
- ५ लाख रुपयांपर्यंत मोफत उपचार:
योजनेच्या अंतर्गत एका कुटुंबाला दरवर्षी ५,००,००० रुपयांपर्यंतचा आरोग्य विमा मिळतो. यामध्ये हॉस्पिटलायझेशन, सर्जरी, औषधे, ICU सुविधा यांचा समावेश होतो. - देशातील सर्वात मोठी सरकारी आरोग्य योजना:
ही योजना जगातील सर्वात मोठ्या सरकारी आरोग्य विमा योजनांपैकी एक आहे. कोट्यवधी लोकांना याचा लाभ झाला आहे. - संपूर्ण देशभर सेवा:
आयुष्मान कार्ड असलेल्या लाभार्थ्यांना देशातील हजारो खासगी आणि सरकारी रुग्णालयांमध्ये मोफत उपचार मिळू शकतो. - कॅशलेस आणि पेपरलेस सेवा:
उपचार घेताना रुग्णालयात कसलाही खर्च करावा लागत नाही. संपूर्ण प्रक्रिया कॅशलेस आणि पेपरलेस असते.
नवीन बदल – ज्येष्ठ नागरिकांसाठी दिलासा!
सप्टेंबर २०२४ मध्ये केंद्र सरकारने या योजनेत एक महत्त्वपूर्ण बदल केला. ७० वर्षांहून अधिक वय असलेल्या नागरिकांना, त्यांचे उत्पन्न काहीही असो, यामध्ये समाविष्ट करण्यात आले. या वयोगटातील नागरिकांसाठी ‘आयुष्मान वय वंदन कार्ड’ सुरू करण्यात आले आहे. यामुळे आता आर्थिकदृष्ट्या सधन असूनही वयोवृद्ध नागरिक या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.
पात्रता – कोण घेऊ शकतो लाभ?
आयुष्मान भारत योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील घटक पात्र आहेत:
ग्रामीण भागातील पात्र कुटुंबे:
जे कच्च्या घरात राहतात.
ज्या घरात १६ ते ५९ वयोगटातील कोणीही प्रौढ पुरुष नाही.
अनुसूचित जाती/जमातीतील कुटुंबे.
भूमिहीन कामगार.
अपंग किंवा दिव्यांग असलेली व्यक्ती असलेली कुटुंबे.
शहरी भागातील पात्र कुटुंबे:
रस्त्यावर वस्तू विकणारे.
कचरा वेचणारे.
घरकाम करणारे.
बांधकाम मजूर.
ऑटो-रिक्षा चालक, ड्रायव्हर इ.
असंघटित क्षेत्रातील कामगार.
या कुटुंबांना लाभ मिळणार नाही:
जे आयकर भरतात.
ज्यांचे वेतन PF साठी कापले जाते.
ESIC योजनेंतर्गत येणारे कर्मचारी.
संघटित क्षेत्रात काम करणारे कर्मचारी.
आयुष्मान कार्ड कसे मिळवावे?
- ऑनलाईन अर्ज:
https://mera.pmjay.gov.in या अधिकृत संकेतस्थळावर जाऊन आपली पात्रता तपासा आणि अर्ज करा. - स्थानिक आरोग्य केंद्रांमध्ये चौकशी:
जवळच्या सरकारी रुग्णालयात किंवा CSC सेंटरमध्ये जाऊन अधिक माहिती घेता येते. - आधार कार्ड आवश्यक:
अर्ज करताना आधार कार्ड, ओळखपत्र, उत्पन्नाचा दाखला, जात प्रमाणपत्र अशी कागदपत्रे लागतात.
आयुष्मान भारत योजनेचे फायदे
आरोग्य खर्चाची मोठी बचत
गंभीर आजारांवरील उपचार मोफत
संपूर्ण कुटुंबासाठी संरक्षण
वयोवृद्ध नागरिकांना विशेष लाभ
ग्रामीण व शहरी गरीब लोकांसाठी वरदान
देशातील लाखो गरजू लोकांसाठी आयुष्मान भारत योजना म्हणजे एक मोठा दिलासा आहे. सरकारकडून मोफत आणि दर्जेदार आरोग्यसेवा मिळणं ही एक क्रांतिकारी पायरी आहे. विशेषतः आता ७० वर्षांवरील नागरिकांनाही याचा लाभ मिळणार असल्याने ही योजना आणखी प्रभावी बनली आहे.
जर आपण किंवा आपलं कुटुंब या योजनेच्या पात्रतेत बसत असेल, तर त्वरित अर्ज करा आणि आपले आरोग्य आर्थिक चिंतेपासून सुरक्षित ठेवा!
