अकोला न्यूज नेटवर्क ब्युरो दिनांक ११ एप्रिल २०२५:- जिल्ह्यात गेल्या काही दिवसांपासून प्रचंड उष्णता जाणवत आहे. सूर्याचा तडाखा आणि वाढते तापमान पाहता जिल्ह्याचा तापमान मोजमाप 44 अंश सेल्सिअसपर्यंत पोहोचले आहे. या वाढत्या उष्णतेमुळे शालेय विद्यार्थ्यांमध्ये उष्माघाताचा धोका निर्माण झाला आहे. या पार्श्वभूमीवर जिल्हाधिकारी अजित कुंभार यांनी महत्त्वपूर्ण निर्णय घेत शाळांच्या वेळेत तातडीने बदल करण्याचे आदेश निर्गमित केले आहेत.
गेल्या आठवड्यात अकोला जिल्ह्यात कमाल तापमानाने 44 अंश सेल्सिअसचा टप्पा गाठला. ही तापमानमर्यादा मार्च-एप्रिल महिन्यांत सहसा अपेक्षित असली, तरी यंदा ती काहीशी लवकर आल्याने नागरिकांमध्ये काळजी वाढली आहे. विशेषतः शालेय वयातील मुलांमध्ये उष्माघात, चक्कर येणे, थकवा आणि त्वचेच्या तक्रारी वाढू शकतात, याची दखल प्रशासनाने घेतली आहे.

जिल्हाधिकाऱ्यांनी दिलेल्या आदेशानुसार अकोला जिल्ह्यातील सर्व शाळांच्या वेळा सकाळीच घेतल्या जाणार आहेत. प्राथमिक शाळांसाठी सकाळी 07.00 ते 11.15 या वेळेत आणि माध्यमिक शाळांसाठी 07.00 ते 11.45 या वेळेत वर्ग चालवण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत.
हा निर्णय सर्व प्रकारच्या माध्यमांच्या (मराठी, इंग्रजी, उर्दू इत्यादी) आणि सर्व व्यवस्थापनांच्या (सरकारी, खाजगी, अनुदानित) शाळांवर लागू आहे.
विद्यार्थ्यांच्या आरोग्याची काळजी – प्रशासनाचे महत्त्वाचे निर्देश
जिल्हाधिकारी अजित कुंभार यांनी केवळ वेळा बदलून थांबले नाहीत, तर विद्यार्थ्यांच्या आरोग्याच्या दृष्टीने काही महत्त्वाचे आणि प्रभावी उपाय सुचवले आहेत. या उपाययोजना पुढीलप्रमाणे आहेत:
- उष्णतेच्या लाटेपासून विद्यार्थ्यांना जागरूक करावे:
शाळांनी विद्यार्थ्यांना उष्माघात म्हणजे काय, त्याचे लक्षणे, प्रतिबंधात्मक उपाय यांची माहिती द्यावी. - मैदानी आणि शारीरिक हालचालींवर बंदी:
उष्म्यामुळे थकवा, चक्कर किंवा उष्माघाताचा धोका वाढतो. त्यामुळे मैदानी खेळ, परेड, शारीरिक शिक्षणाचे वर्ग यावर तात्पुरती बंदी घालण्यात आली आहे. - शाळेत वर्ग बंदिस्त व पंखे कार्यरत असावेत:
प्रत्येक वर्गात पंखे कार्यरत आहेत की नाही, याची खात्री शाळांनी घ्यावी. विद्यार्थ्यांना आरामदायक आणि हवेशीर वातावरण मिळावे, यासाठी शाळा सज्ज असाव्यात. - पुरेशी स्वच्छ पिण्याच्या पाण्याची व्यवस्था:
प्रत्येक विद्यार्थ्याला स्वच्छ आणि थंड पाणी सहज उपलब्ध व्हावे, यासाठी टाक्या, फिल्टर किंवा थर्मस यांची व्यवस्था करावी. - कपड्यांबाबत सूचनाः
विद्यार्थ्यांनी हलक्या रंगाचे, पातळ, सैल व सुती कपडे परिधान करावेत. शाळा यासाठी त्यांना मुभा देऊ शकतात. - टोपी आणि इतर संरक्षणात्मक साधनांचा वापर:
विद्यार्थ्यांनी गरज असल्यास टोपी, स्कार्फ, गमछा किंवा पारंपरिक साधनांचा वापर करावा, अशी सूचना करण्यात आली आहे

पालक व शिक्षकांचे सहकार्य महत्त्वाचे
या संकटमय परिस्थितीत केवळ प्रशासनाचे उपाय पुरेसे ठरणार नाहीत. विद्यार्थ्यांचे आरोग्य सुरक्षित ठेवण्यासाठी पालकांनी आणि शिक्षकांनी एकत्रितपणे प्रयत्न करणे गरजेचे आहे.
पालकांनी आपल्या मुलांना पाण्याची बाटली देणे, उन्हात जास्त वेळ न ठेवणे आणि शारीरिक थकवा जाणवत असल्यास तात्काळ डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
शिक्षकांनी देखील विद्यार्थ्यांचे लक्षपूर्वक निरीक्षण करणे, त्यांना वेळोवेळी पाणी प्यायला सांगणे आणि अस्वस्थ वाटणाऱ्या विद्यार्थ्यांना त्वरित मदत करणे ही जबाबदारी स्वीकारली पाहिजे.
उष्णतेवर मात करण्यासाठी सज्ज रहा
अकोला जिल्ह्यात तापमानात अजूनही वाढ होण्याची शक्यता हवामान खात्याने वर्तवली आहे. त्यामुळे नागरिकांनी तसेच शाळा व्यवस्थापनांनी अधिक सजग राहावे.
या काळात जास्त वेळ उन्हात न फिरणे, पुरेसे पाणी प्यावे, पातळ आहार घ्यावा आणि कोणतीही तब्येतीची तक्रार जाणविल्यास त्वरित वैद्यकीय सल्ला घ्यावा, असे आरोग्य विभागानेही नागरिकांना सांगितले आहे.
अकोला जिल्ह्यातील वाढते तापमान आणि त्यामुळे होणाऱ्या संभाव्य उष्माघाताचा धोका लक्षात घेता जिल्हा प्रशासनाने वेळीच निर्णय घेत शाळांची वेळ सकाळची केली आहे. विद्यार्थ्यांच्या आरोग्यासाठी आवश्यक त्या सर्व सूचना दिल्या आहेत. पालक, शिक्षक आणि शाळा प्रशासन यांनी या उपायांची काटेकोरपणे अंमलबजावणी केल्यास विद्यार्थ्यांचे आरोग्य सुरक्षित ठेवणे शक्य होईल.
