आज, २५ ऑक्टोबर २०२५ रोजी दुपारी सुमारे २.३० वाजता, भारतीय मनोरंजनविश्वातील एक आनंदाचा स्रोत, अभिनेते सतीश शाह या जगातून चिरंतन विश्रांतीसाठी निघून गेले. ते ७४ वर्षांच्या वयाने आपल्याला सलाम ठोकून गेले आहेत.
१९५१ पासूनचा प्रवास
सतीश शाह यांचा जन्म मुंबईमध्ये २५ जून १९५१ रोजी झाला, हे त्यांच्या बायोग्राफीमध्ये नमूद आहे. मूळतः गुजरातच्या कुच्छ भागातील मंडवीचे ते आहेत असेही माहिती आहे. त्यांनी आपल्या शिक्षणाची सुरुवात सेंट जेवियर कॉलेजमध्ये केली आणि पुढे अभिनयाचा अभ्यास करणारा प्रवास “फिल्म अँड टेलिव्हिजन इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडिया”पर्यंत पोहोचला. (स्रोतांमधे पूर्ण तपशील दुःखदरीत्या थोडे सापडतात.)
कॉमेडीचा अनोखा अंदाज
सतीश शाह हे त्यांच्या विनोदी टाइमिंगसाठी विशेष ओळखले जात. त्यांनी खूप कमी कालावधीतही असंख्य चित्रपटातून आणि टीव्ही मालिकांमधून एक विशेष ठसा उमटवला. त्यांनी १९७०च्या दशकात आपल्या कारकिर्दीची सुरुवात केली होती. त्यांच्या करिअरमध्ये अनेक चित्रपटांचा समावेश आहे – जसे की Jaane Bhi Do Yaaro (१९८३) हे चित्रपट त्यांना विशेष ओळख देणारे ठरले.
परंतु सर्वांत जास्त घराघरांत लोकप्रिय झालेला म्हणून ते ओळखले गेले, तो त्यांच्या अभिनय करिअरमधील टीव्ही मालिका Sarabhai vs Sarabhai (२००४–२००६) मधला ‘इंद्रवर्धन साराभाई’ (इंदु) या भूमिकेतून. या भूमिकेमुळे त्यांना दर्जेदार कॉमेडी अभिनेता म्हणून एक विशेष स्थान मिळाले. टीव्ही मालिका आजही सोशल मिडियावर विनोदासाठी, क्लिप्ससाठी येतात.
निधन व दुखद परिस्थिती
माहितीप्रमाणे, सतीश शाह यांना अनेक वेळा किडनी संबंधित आजारांशी सामना करावा लागला होता. आणि अखेर २५ ऑक्टोबर २०२५ रोजी त्यांनी किडनी फेल्युअरमुळे अखेरचा श्वास घेतला. या बातमीने फक्त त्यांचे चाहत्यच नाही, तर सम्पूर्ण हिंदी चित्रपट व टीवी उद्योग हळहळली आहे. विविध सेलिब्रिटीज, मीडियाने व चाहत्यांनी त्यांना श्रद्धांजली वाहिली आहे.
मुस्कुराहट मागे सोडलेली
सतीश शाह यांनी निवडलेल्या काही उल्लेखनीय कामांमध्ये पुढील गोष्टी समाविष्ट आहेत:
Jaane Bhi Do Yaaro मधला ‘कमिशनर डी’मेलो’ या भूमिकेत त्यांनी उपदेशात्मक पण अतिशय विनोदी अभिनय केला होता.
Main Hoon Na (२००४) मध्ये मान्यवर कलाकारांबरोबर काम करताना त्यांनी विनोदाचा ठसा उमटवला. Sarabhai vs Sarabhai मध्ये इंद्रवर्धन साराभाई म्हणून त्यांनी घरातील सदस्यांसोबत व समाजातील हलक्या-फुलक्या संवादांनी प्रेक्षकांना हसू आणले.
ठेवलेले वारसा
तुम्हाला आजही इंटरनेटवर “काका” या प्रेमळ नावाने ओळखल्या जाणाऱ्या इंद्रवर्धन साराभाईचे क्लिप्स सहजपणे मिळतात. हे त्यांचा खाजगी गुण नव्हे तर सार्वजनिक काम व कलाकार म्हणून त्यांनी स्वतःमध्ये रुजवलेला होता. त्यांच्या कामाने विनोदाची एक नवी व्याख्या दिली.
त्यांनी मर्यादित भूमिकांमध्येही आपली छाप उमटवली. आजच्या व्यवस्थामध्ये “कॉमेडी” हे फक्त हलके-फुलके दृश्य नसून पात्रातील नेमकेपणा, संवादांची सहजता, वेळेचे ज्ञान हे सगळे मोजण्यासारखे झाले आहे. त्या दृष्टीने सतीश शाह यांचा मार्गदर्शक ठसा आहे.
मापदंड आणि मनन
अभिनेता, टीव्ही कलाकार, हास्य कलाकार म्हणून आपले स्थान त्यांनी मोकळेपणाने निश्चित केले. त्यांच्या जाण्याने हिंदी टीव्ही व चित्रपट सृष्टीमध्ये एक युग संपल्याचे वाटते. मात्र, त्यांच्या आठवणी मनात कायम राहतील त्यांच्या संवाद, त्यांच्या वेळेची चलाखी, त्यांच्या पर्सनॅलिटीतील हसतमुखपणा.
शोक व समवेदना
त्यांच्या निधनाची बातमी ऐकून अनेकजण दु:खी झाले आहेत. त्यांच्या कुटुंबियांसाठी व करीयर मधील सहकाऱ्यांकरिता या दु:खद घडीचा विचार करत आम्ही प्रार्थना करतो की हे दुःख कमी व्हावे आणि त्या स्मरणीय कामगिरीचा आदर राखला जावा.
