अकोला न्यूज नेटवर्क
हिंगोली : तालुक्यातील लोहगाव येथील सोनटक्के कुटुंबीयांनी गेल्या वीस वर्षांत सुमारे ८ हजार सापांना जिवंत पकडून त्यांच्या नैसर्गिक अधिवासात सुरक्षितपणे सोडले आहे. साप म्हणजे शत्रू नसून शेतकऱ्यांचा मित्र आहे, हे पटवून देण्यासाठी हे कुटुंब गेली दोन दशके गावागावांत जनजागृती करत आहे.
या कुटुंबप्रेमी कार्याची सुरुवात अरिंजय सोनटक्के यांनी केली. सापांबाबत गाढ माहिती असलेल्या अरिंजय यांनी आधी पत्नी सुनीता यांना साप ओळखणे आणि योग्य पद्धतीने साप पकडणे शिकवले. नंतर दोन्ही मुले – विश्वजीत आणि अभिजीत – यांनीही हेच काम पुढे सुरू ठेवले. आजही हिंगोली तालुक्यात साप निघाल्याची माहिती मिळताच सोनटक्के कुटुंब घटनास्थळी धाव घेते.
सर्पमित्र म्हणून ओळखले जाणारे हे कुटुंब सर्पबचावाबरोबरच समाजप्रबोधनाचे कार्यही करत आहे. त्यांनी शाळा, महाविद्यालयांमध्ये जाऊन सापांविषयी असलेल्या गैरसमजुती दूर करण्यासाठी सादरीकरणे दिली आहेत. त्यामुळे साप दिसताच घाबरून त्याला मारण्याऐवजी त्वरित सर्पमित्रांना संपर्क साधण्याची सवय लोकांमध्ये निर्माण झाली आहे.
सुनीता सोनटक्के या साप पकडण्यात तितक्याच निपुण असून त्यांचे धाडस आणि संयम गावकऱ्यांमध्ये आदराचे स्थान निर्माण करते. त्यांच्या या कार्याची दखल घेत त्यांना विविध पुरस्कारांनी गौरवण्यात आले आहे.
सोनटक्के कुटुंबीयांचे म्हणणे आहे की, फुरसे, नाग, घोणस, मन्यार हे विषारी साप असून उर्वरित बहुतांश जाती बिनविषारी असतात. त्यामुळे साप दिसला की घाबरून न जाता त्याची ओळख करून तज्ञ सर्पमित्रांना बोलावणे हा एकमेव सुरक्षित उपाय आहे.
