अकोला न्यूज नेटवर्क ब्युरो
वॉशिंग्टन / नवी दिल्ली : अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष आणि रिपब्लिकन पक्षाचे संभाव्य उमेदवार डोनाल्ड ट्रम्प यांनी पुन्हा एकदा जागतिक व्यापारात खळबळ माजवणारा इशारा दिला आहे. ब्रिक्स (BRICS) गटातील देशांवर, विशेषतः अमेरिका-विरोधी धोरणांशी सहमती दर्शवणाऱ्या राष्ट्रांवर १० टक्के अतिरिक्त आयात कर (टॅरिफ) लावण्याचा इशारा त्यांनी केला आहे. यामध्ये भारताचाही अप्रत्यक्षपणे उल्लेख केल्याने या मुद्द्यावर चर्चेला अधिक उधाण आले आहे.
📢 ट्रम्प यांचा इशारा थेट आणि ठाम
ट्रंप यांनी Truth Social या स्वतःच्या प्लॅटफॉर्मवर पोस्ट करत हे विधान केलं आहे. त्यांनी स्पष्टपणे म्हटलं की, “जो देश BRICS च्या अमेरिकाविरोधी अजेंडासोबत जाईल, त्या देशावर १०% अतिरिक्त टॅरिफ आकारलं जाईल आणि यामध्ये कोणत्याही देशाला अपवाद केला जाणार नाही.” या वाक्याचा अर्थ भारत, रशिया, चीन, ब्राझील आणि दक्षिण आफ्रिकेसाठी स्पष्ट सिग्नल आहे.
🧾 आधीही टॅरिफ वाद
ट्रम्प यांच्या अध्यक्षीय कार्यकाळात चीनसह अनेक देशांवर आयात शुल्क वाढवण्यात आलं होतं. अमेरिकेच्या उद्योगांना संरक्षण मिळावे, या हेतूने त्यांनी संरक्षणवादी धोरण राबवलं. २०१८ मध्ये त्यांनी भारतालाही जीएसपी (Generalized System of Preferences) योजनेतून वगळलं होतं.
🗨️ ब्रिक्स राष्ट्रांचा आक्षेप
ब्रिक्स गटाने (ब्राझील, रशिया, भारत, चीन, दक्षिण आफ्रिका) अमेरिकेच्या वाढत्या टॅरिफ धोरणावर टीका केली होती. त्यांच्या मते, जागतिक व्यापारात समतेचा आणि परस्पर हिताचा विचार केला गेला पाहिजे. या पार्श्वभूमीवर ट्रम्प यांच्या धमकीचा संदर्भ घेतला जातोय.
📜 BRICS म्हणजे काय?
ब्रिक्स हा गट २००९ साली स्थापन झाला असून, भारत या गटाचा एक महत्वाचा घटक आहे. या गटाचे उद्दिष्ट म्हणजे पाश्चात्य राष्ट्रांच्या वर्चस्वाला पर्याय तयार करणे आणि विकसनशील देशांसाठी स्वतंत्र आर्थिक व्यासपीठ उभे करणं. त्यामुळे ट्रम्प यांचा हा इशारा केवळ व्यापारी नसून भौगोलिक आणि राजकीय पातळीवर मोठा संकेत मानला जात आहे.
🇮🇳 भारताची स्थिती महत्त्वाची
भारत हा ब्रिक्सचा सक्रिय सदस्य असून, अमेरिकेशीही त्याचे घनिष्ट व्यापारी संबंध आहेत. त्यामुळे ट्रम्प यांचे विधान भारतासाठी ‘धोरणात्मक पेच’ निर्माण करू शकते. अमेरिकेच्या बाजारात भारतीय आयटी, औषध उद्योग, स्टील आणि वस्त्रोद्योग मोठ्या प्रमाणात कार्यरत आहेत. यावर १०% अतिरिक्त कर लावल्यास भारतीय निर्यातदारांवर मोठा परिणाम होऊ शकतो.
📦 अमेरिकेचे व्यापारी धोरण बदलते?
ट्रम्प यांनी सूचित केलं की अनेक देशांना नव्या व्यापार कराराच्या अटी आणि शुल्क नियमांविषयी पत्रे पाठवण्यात येणार आहेत. यामुळे जागतिक बाजारपेठेतील अस्थिरता आणखी वाढण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे भारतासारख्या मोठ्या विकसनशील राष्ट्रांसाठी धोरण ठरवताना अधिक काळजी घेणं आवश्यक ठरणार आहे.
🔍 काय पुढे होऊ शकते?
- ट्रम्प पुन्हा राष्ट्राध्यक्ष झाले, तर संरक्षणवादी धोरण पुन्हा एकदा केंद्रस्थानी येण्याची शक्यता.
- भारताला आपली धोरणं संतुलित ठेवावी लागणार – BRICS व अमेरिका या दोन्ही गटांशी व्यवहार करताना.
- जागतिक व्यापार संघटनेपासून (WTO) राजकीय संघटनांपर्यंत मोठ्या प्रतिक्रिया उमटण्याची शक्यता आहे.
डोनाल्ड ट्रम्प यांचा १०% आयात कराचा इशारा म्हणजे जागतिक अर्थव्यवस्थेच्या दिशेनं मोठा झटका ठरण्याची शक्यता आहे. भारतासारख्या देशांसाठी ही परिस्थिती धोरणात्मक परीक्षाच ठरू शकते. आता पाहावं लागेल की भारत यावर कोणती भूमिका घेतो आणि BRICS राष्ट्र एकत्र येऊन काय उत्तर देतात!