अकोला न्यूज नेटवर्क ब्युरो दिनांक २४ एप्रिल २०२५:-अंधश्रद्धा आणि जादूटोणा या अंधविश्वासाचे ग्रामीण भागांमध्ये अजूनही खोलवर मूळ रुजलेले आहे, याचे ताजे उदाहरण अलीकडेच ग्रामीण भागात पाहायला मिळाले. जमीर शेख नावाच्या नागरिकाच्या घरासमोर अज्ञात व्यक्तीने जादूटोण्याच्या उद्देशाने काही संशयास्पद वस्तू ठेवल्याची धक्कादायक घटना समोर आली आहे. या प्रकारामुळे परिसरात खळबळ उडाली असून नागरिकांमध्ये भीतीचे वातावरण पसरले आहे.
तेल्हारा तालुक्यातील हिवरखेड गावातील तळेगाव वेस परिसरात राहणारे जमीर शेख हे आपल्या कुटुंबासोबत शांततेने जीवन जगत होते. मात्र १० एप्रिलच्या सकाळी, रोजप्रमाणे घराचा दरवाजा उघडताना त्यांना काही विचित्र आणि संशयास्पद वस्तू त्यांच्या घरासमोर ठेवलेले आढळून आले. हिरव्या रंगाच्या बांगड्या, हळद, कुंकू, लाल शेंदूर आणि लिंबू – हे सर्व साहित्य कोणीतरी रात्रीच्या अंधारात त्यांच्या दरवाजाजवळ ठेवून गेले होते.
या प्रकाराने अनेकांना हादरवून टाकले असले, तरी जमीर शेख यांनी मात्र अत्यंत धैर्याने आणि संयमाने परिस्थिती हाताळली. “मी या गोष्टींवर विश्वास ठेवत नाही. माझा विज्ञानावर विश्वास आहे. मी हे सर्व साहित्य लोकांसमोर पाण्याने स्वच्छ करून नाल्यात टाकले,” असे स्पष्ट वक्तव्य त्यांनी केले. त्यांच्या या कृतीचे अनेकांनी स्वागत केले, तर काहींनी मात्र भीती व्यक्त केली की, गावात अजूनही अंधश्रद्धेचे सावट कायम आहे.
या घटनेनंतर परिसरात भीतीचे वातावरण निर्माण झाले आहे. काही नागरिकांनी यास जादूटोण्याचा प्रकार मानले असून, त्यामागे कोणाचा द्वेष, मत्सर किंवा सूडभावना असू शकते, असा कयास व्यक्त केला जात आहे.
या घटनेमुळे पुन्हा एकदा स्पष्ट झाले आहे की, शहरी भागात विज्ञान, शिक्षण आणि प्रगती झाली असली, तरी ग्रामीण भागात अजूनही अंधश्रद्धेचे मूळ खोलवर गेले आहे. जादूटोणा, भूतबिवली, करणी – या गोष्टी आजही अनेकांच्या मनात भीती निर्माण करतात. अनेकदा या अंधश्रद्धांचा गैरफायदा घेत महिलांवर, वयोवृद्धांवर अत्याचार होतात, गावातून हकालपट्टी होते, किंवा जीव घेणारे प्रकारही घडतात.
कायद्याचा जागरूकतेचा अभाव
राज्य शासनाने महाराष्ट्र अंधश्रद्धा निर्मूलन कायदा २०१३ लागू केला आहे. या कायद्यानुसार जादूटोणा, तंत्र-मंत्र यासारख्या प्रकारांना खतपाणी घालणाऱ्या कोणत्याही कृतीस शिक्षा होऊ शकते. मात्र दुर्दैवाने अनेक ग्रामीण भागांमध्ये या कायद्याबाबत पुरेशी माहिती नाही. त्यामुळे अंधश्रद्धेचे बळी अजूनही पडत आहेत.अंधश्रद्धा निर्मूलन समिती, विवेक विचार मंच, विज्ञान संस्था अशा अनेक स्वयंसेवी संस्था ग्रामीण भागांमध्ये जाऊन जनजागृतीचे कार्य करत आहेत. मात्र या प्रयत्नांना यश मिळवण्यासाठी स्थानिक नागरिकांचा सहभाग अत्यंत गरजेचा आहे. जमीर शेख यांनी दाखवलेले धैर्य आणि विज्ञाननिष्ठा हे इतरांसाठी प्रेरणादायी ठरू शकते.
निष्कर्ष: अंधश्रद्धा विरुद्ध विज्ञान – समाजाचा टोकाचा संघर्ष
हिवरखेडमधील ही घटना म्हणजे अंधश्रद्धा आणि विज्ञान यामधील टोकाचा संघर्ष आहे. एका बाजूला शिक्षित, विज्ञाननिष्ठ व्यक्ती जसे की जमीर शेख हे उभे आहेत, तर दुसरीकडे अजूनही काळोख्या विचारांची पाळेमुळे समाजात आहेत. अशा वेळी समाजातील प्रत्येक जबाबदार नागरिकांनी, शिक्षकांनी, धार्मिक नेत्यांनी आणि शासनाने एकत्र येऊन अंधश्रद्धेच्या विरोधात ठाम भूमिका घेतली पाहिजे.
