अकोला न्यूज नेटवर्क ब्युरो दिनांक २९मार्च २०२५:-भारताच्या सामाजिक आणि घटनात्मक इतिहासात डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे योगदान अतुलनीय आहे. त्यांच्या योगदानाची दखल घेत केंद्र सरकारने १४ एप्रिल, त्यांच्या जयंतीच्या दिवशी, राष्ट्रीय सार्वजनिक सुट्टी म्हणून घोषित केले आहे. केंद्रीय सांस्कृतिक मंत्री गजेंद्र सिंग शेखावत यांनी या निर्णयाची घोषणा केली असून, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी देखील याला समर्थन दिले आहे. हा निर्णय देशभरातील लाखो अनुयायांसाठी अभिमानाचा क्षण आहे.
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर: आधुनिक भारताचे शिल्पकार
डॉ. भीमराव रामजी आंबेडकर यांचा जन्म १४ एप्रिल १८९१ रोजी मध्य प्रदेशातील महू येथे झाला. दलित समाजातील एक तेजस्वी नेतृत्व म्हणून त्यांनी संपूर्ण आयुष्य सामाजिक न्याय, समानता आणि बंधुता या तत्त्वांवर आधारलेले कार्य केले. त्यांनी अस्पृश्यता निर्मूलन, शिक्षण आणि रोजगाराच्या संधी, तसेच सामाजिक समतेसाठी अनेक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतले.
भारतीय संविधानाचे शिल्पकार
भारतीय संविधान समितीचे अध्यक्ष म्हणून डॉ. आंबेडकर यांनी भारताच्या घटनेची रचना केली. त्यांनी समाजातील प्रत्येक घटकाला समान अधिकार मिळावेत यासाठी जोर दिला. त्यांचे संविधान हे लोकशाही, समता आणि न्याय यावर आधारित आहे. त्यामध्ये मूलभूत अधिकार, सामाजिक न्याय आणि आरक्षण व्यवस्था यांसारख्या तरतुदींचा समावेश आहे, ज्या आजही देशाला दिशा देतात.
समाज सुधारक आणि विचारवंत
डॉ. आंबेडकर हे केवळ कायदेपंडितच नव्हे, तर एक महान समाजसुधारक देखील होते. त्यांनी अस्पृश्यता आणि जातिव्यवस्थेच्या विरोधात आवाज उठवला. ‘मुक्तीगाथा’, ‘अस्पृश्यता: तिचे कारण आणि निवारण’ यांसारख्या पुस्तकांमधून त्यांनी आपल्या विचारधारेचे स्पष्ट चित्रण केले. बौद्ध धम्माची दीक्षा घेत त्यांनी आत्मसन्मान आणि मानवतावाद यांचा पुरस्कार केला.
त्यांच्या कार्याचा प्रभाव
१. शिक्षणाचा प्रसार: डॉ. आंबेडकर यांनी दलित आणि मागासवर्गीयांसाठी शिक्षण अनिवार्य करण्यासाठी मोठे प्रयत्न केले. २. सामाजिक समता: त्यांनी जातिव्यवस्थेच्या अन्यायाविरुद्ध आंदोलन छेडले आणि समानतेच्या संकल्पनेचा पुरस्कार केला. ३. राजकीय योगदान: भारताचे पहिले कायदा आणि न्यायमंत्री म्हणून त्यांनी अनेक महत्त्वाचे कायदे आणले, जे आजही प्रभावी आहेत.
१४ एप्रिलची सार्वजनिक सुट्टी: एक ऐतिहासिक निर्णय
हा निर्णय फक्त एक सुट्टी नसून, सामाजिक न्याय आणि समानतेच्या चळवळीला मान्यता देणारा आहे. हा दिवस केवळ डॉ. आंबेडकर यांच्या योगदानाची आठवण करून देतो असे नाही, तर त्यांच्या विचारांना पुढे नेण्याचा संकल्पही बळकट करतो. त्यांचा संदेश म्हणजे शिक्षण, आत्मसन्मान आणि संघर्षाच्या माध्यमातून समाजात परिवर्तन घडवणे.
